Nếu theo dõi Stani Kulechov (nhà sáng lập Aave) trên Twitter trong một tuần đổ lại đây, chắc chắn anh em sẽ “bội thực” với từ khoá “V3 trên mainnet”. Vậy việc triển khai phiên bản mới này trên mainnet Ethereum thực sự có tác động lớn hay không? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây anh em nhé!
Trên Twitter cá nhân của mình, nhà sáng lập Stani cũng đã đăng tải một vài tiết lộ nhỏ về phiên bản V3 này. Cộng đồng thì đồn đoán rằng, V3 trên mainnet Ethereum sẽ chính thức được triển khai ngay trong tuần này.
Tuy nhiên, chỉ riêng phiên bản V2 của Ethereum đã thu hút khoảng 5,5 tỷ USD giá trị tài sản gửi vào (tính đến thời điểm bài viết).
Một điều khác biệt nữa mà chỉ Ethereum mới có, đó chính là các sản phẩm liquid staking. Nhiều người phản biện rằng, Lido đã bridge một lượng giá trị của wstETH sang các layer-2 khác như Optimism hay Arbitrum. Tuy nhiên, các phiên bản wrap này thật khó để so sánh với hàng “xịn” ở trên mainnet, cả về khả năng tích hợp với các sản phẩm, lẫn độ dồi dào của thanh khoản.
Ngoài cái tên đã nhẵn mặt là stETH với 1,5 tỷ USD được cung cấp trên Aave V2, phiên bản V3 lần này còn đang đề xuất thêm rETH vào danh mục tài sản hỗ trợ.
Sự khác biệt tiếp theo, sẽ là hệ quả của 2 vấn đề đã đề cập ở trên. Đó là mức độ rủi ro sẽ cao hơn và tác động sẽ lây lan nhanh hơn. Chắc anh em cũng có thể đoán ra một phần lí do vì sao Aave muốn thử nghiệm ở trên các chain nhỏ với quy mô thanh khoản thấp. Và chắc anh em cũng chưa quên được Aave đã khổ sở thế nào khi gặp phải Avi Eisenberg cách đây vài tháng.
Nói một cách hơi chủ quan, thì chỉ những mảnh đất màu mỡ như Ethereum mới là con mồi béo bở cho những “ý tưởng” tấn công. Các chain nhỏ còn lại, thật thà mà nói thì cũng chỉ là bài test khởi động.
Nói một cách mĩ miều, Aave sẽ “đưa tiền từ tay người có vốn nhưng chưa có ý tưởng và nhu cầu làm việc, vào tay của người không có vốn nhưng lại có ý tưởng và khao khát tạo ra sản phẩm”.
Còn nếu nói một cách dân dã, Aave là nơi “hỗ trợ đòn bẩy cho những ai thích phiêu lưu mạo hiểm. Bạn có 1 đồng thì Aave sẽ hỗ trợ thêm 0,5-0,6 đồng để tiếp tục xoay vòng vốn và nâng cao đòn bẩy của mình”.
Về câu hỏi liên quan đến liquid staking ở phần trước, nếu bạn tinh ý, sẽ thấy liquid staking giúp thị trường x2 marketcap chỉ trong một thao tác. Giả sử bạn bỏ USD ra mua 1 ETH, bạn stake vào Lido, 1 ETH của bạn vẫn tồn tại ở đó và vẫn được tính vào marketcap chung cho thị trường, nhưng mạng lưới lại đẻ ra một giấy chứng nhận stETH được định giá ~1 ETH. Như vậy, chỉ trong một nút bấm, bạn đã x2 marketcap của thị trường thông qua liquid staking.
Và nếu kết hợp giữa một đòn bẩy là lending với một đòn bẩy khác là liquid staking, tác động của nó sẽ được nhân lên gấp nhiều lần.
Vì sao mình nhấn mạnh vào câu chuyện liquid staking? Vì thành thật mà nói, vào giai đoạn biến động hiện tại, khẩu vị của thị trường sẽ chỉ xoay quanh các dạng tài sản có vốn hoá lớn, ổn định thay vì chọn các token bấp bênh để làm tài sản thế chấp. Do đó, sự tập trung xoay quanh WBTC, ETH hay các liquid token sẽ là hệ quả tất yếu.
Isolation Mode sẽ chỉ cho phép người dùng sử dụng một tài sản làm thế chấp ở một thời điểm cụ thể, thay vì trộn nhiều tài sản thế chấp vào. Dù vậy, người dùng vẫn có thể nạp tài sản vào để hưởng yield song song, dù không thể dùng nó làm tài sản thế chấp. Tính năng này sẽ giảm thiểu các khoản vay chất lượng kém và tránh hình thành một thứ đã ám ảnh giới tài chính trong nhiều thập niên qua – Collateralized Debt Obligation (CDOs).
Về tác động cho token quản trị AAVE thì mình nghĩ phiên bản này sẽ không đóng góp nhiều. Đơn giản vì lợi nhuận ròng từ lending vốn không phải là quá ấn tượng và cũng chưa có thông tin nào về việc phân phối lại lợi nhuận cho token holder. Tuy nhiên, cá nhân mình cho rằng V3 lending sẽ là khung sườn để Aave thiết kế dòng chảy cho GHO. Và tiền từ GHO mới là nguồn thu chính đưa về cho dự án, thay vì phụ thuộc vào sự bấp bênh của lãi suất và lợi nhuận của mảng lending.
Xét về mặt thanh khoản, V3 sẽ là liều thuốc chữa lành cho những thảm hoạ gần đây. Dù vậy, cần theo dõi các thông số như lãi suất, lượng tài sản nạp vào, tỷ lệ đòn bẩy…để có thể phần nào đánh giá được rủi ro. Suy cho cùng, năm 2022 đã cho chúng ta thấy tín dụng chưa bao giờ là tệ, mà chỉ có những người sử dụng tín dụng vào những mục đích xấu mới là đáng trách.
Aave V3 trên mainnet Ethereum
Trước hết, cần phải biết rằng đây không phải là lần đầu V3 được triển khai thực tiễn. Trước đó vào tháng 03/2022, Aave đã cho ra mắt phiên bản này trên nhiều hệ sinh thái khác như Avalanche, Arbitrum, Optimism,…Trên Twitter cá nhân của mình, nhà sáng lập Stani cũng đã đăng tải một vài tiết lộ nhỏ về phiên bản V3 này. Cộng đồng thì đồn đoán rằng, V3 trên mainnet Ethereum sẽ chính thức được triển khai ngay trong tuần này.
Những sự khác biệt của mainnet Ethereum
Sự khác biệt đầu tiên là lượng tài sản trên chain. Chưa có bất cứ chain triển khai V3 nào có lượng tài sản nạp vào vượt quá 1 tỷ USD.Tuy nhiên, chỉ riêng phiên bản V2 của Ethereum đã thu hút khoảng 5,5 tỷ USD giá trị tài sản gửi vào (tính đến thời điểm bài viết).
Một điều khác biệt nữa mà chỉ Ethereum mới có, đó chính là các sản phẩm liquid staking. Nhiều người phản biện rằng, Lido đã bridge một lượng giá trị của wstETH sang các layer-2 khác như Optimism hay Arbitrum. Tuy nhiên, các phiên bản wrap này thật khó để so sánh với hàng “xịn” ở trên mainnet, cả về khả năng tích hợp với các sản phẩm, lẫn độ dồi dào của thanh khoản.
Ngoài cái tên đã nhẵn mặt là stETH với 1,5 tỷ USD được cung cấp trên Aave V2, phiên bản V3 lần này còn đang đề xuất thêm rETH vào danh mục tài sản hỗ trợ.
Sự khác biệt tiếp theo, sẽ là hệ quả của 2 vấn đề đã đề cập ở trên. Đó là mức độ rủi ro sẽ cao hơn và tác động sẽ lây lan nhanh hơn. Chắc anh em cũng có thể đoán ra một phần lí do vì sao Aave muốn thử nghiệm ở trên các chain nhỏ với quy mô thanh khoản thấp. Và chắc anh em cũng chưa quên được Aave đã khổ sở thế nào khi gặp phải Avi Eisenberg cách đây vài tháng.
Nói một cách hơi chủ quan, thì chỉ những mảnh đất màu mỡ như Ethereum mới là con mồi béo bở cho những “ý tưởng” tấn công. Các chain nhỏ còn lại, thật thà mà nói thì cũng chỉ là bài test khởi động.
Những tác động với thị trường
Cần phải nhắc lại một thứ đã quen với vai trò của các “ngân hàng – lending” này.Nói một cách mĩ miều, Aave sẽ “đưa tiền từ tay người có vốn nhưng chưa có ý tưởng và nhu cầu làm việc, vào tay của người không có vốn nhưng lại có ý tưởng và khao khát tạo ra sản phẩm”.
Còn nếu nói một cách dân dã, Aave là nơi “hỗ trợ đòn bẩy cho những ai thích phiêu lưu mạo hiểm. Bạn có 1 đồng thì Aave sẽ hỗ trợ thêm 0,5-0,6 đồng để tiếp tục xoay vòng vốn và nâng cao đòn bẩy của mình”.
Về câu hỏi liên quan đến liquid staking ở phần trước, nếu bạn tinh ý, sẽ thấy liquid staking giúp thị trường x2 marketcap chỉ trong một thao tác. Giả sử bạn bỏ USD ra mua 1 ETH, bạn stake vào Lido, 1 ETH của bạn vẫn tồn tại ở đó và vẫn được tính vào marketcap chung cho thị trường, nhưng mạng lưới lại đẻ ra một giấy chứng nhận stETH được định giá ~1 ETH. Như vậy, chỉ trong một nút bấm, bạn đã x2 marketcap của thị trường thông qua liquid staking.
Và nếu kết hợp giữa một đòn bẩy là lending với một đòn bẩy khác là liquid staking, tác động của nó sẽ được nhân lên gấp nhiều lần.
Vì sao mình nhấn mạnh vào câu chuyện liquid staking? Vì thành thật mà nói, vào giai đoạn biến động hiện tại, khẩu vị của thị trường sẽ chỉ xoay quanh các dạng tài sản có vốn hoá lớn, ổn định thay vì chọn các token bấp bênh để làm tài sản thế chấp. Do đó, sự tập trung xoay quanh WBTC, ETH hay các liquid token sẽ là hệ quả tất yếu.
Những tác động với cá nhân Aave
Có hai tính năng mới mình nghĩ là đáng chú ý và có tác động lớn với V3:- eMode (Efficiency Mode). Mình ví đây là bàn đạp ga.
- Isolation Mode. Đây là bàn đạp thắng.
Isolation Mode sẽ chỉ cho phép người dùng sử dụng một tài sản làm thế chấp ở một thời điểm cụ thể, thay vì trộn nhiều tài sản thế chấp vào. Dù vậy, người dùng vẫn có thể nạp tài sản vào để hưởng yield song song, dù không thể dùng nó làm tài sản thế chấp. Tính năng này sẽ giảm thiểu các khoản vay chất lượng kém và tránh hình thành một thứ đã ám ảnh giới tài chính trong nhiều thập niên qua – Collateralized Debt Obligation (CDOs).
Về tác động cho token quản trị AAVE thì mình nghĩ phiên bản này sẽ không đóng góp nhiều. Đơn giản vì lợi nhuận ròng từ lending vốn không phải là quá ấn tượng và cũng chưa có thông tin nào về việc phân phối lại lợi nhuận cho token holder. Tuy nhiên, cá nhân mình cho rằng V3 lending sẽ là khung sườn để Aave thiết kế dòng chảy cho GHO. Và tiền từ GHO mới là nguồn thu chính đưa về cho dự án, thay vì phụ thuộc vào sự bấp bênh của lãi suất và lợi nhuận của mảng lending.
Góc nhìn cá nhân
Nếu không có bất cứ sai lầm nào về mặt code và kỹ thuật, mình tin rằng V3 trên Ethereum là một bước đi hợp lý, đặc biệt là xét trên khía cạnh tài chính. Vì nó tận dụng được một nguồn tiền dồi dào trên Ethereum và mảng liquid staking – vốn đang ấm trở lại sau những cập nhật liên quan đến hard fork Shanghai.Xét về mặt thanh khoản, V3 sẽ là liều thuốc chữa lành cho những thảm hoạ gần đây. Dù vậy, cần theo dõi các thông số như lãi suất, lượng tài sản nạp vào, tỷ lệ đòn bẩy…để có thể phần nào đánh giá được rủi ro. Suy cho cùng, năm 2022 đã cho chúng ta thấy tín dụng chưa bao giờ là tệ, mà chỉ có những người sử dụng tín dụng vào những mục đích xấu mới là đáng trách.
