News Vitalik Buterin bàn về tương lai của thị trường tiền mã hoá

Vitalik Buterin mới đây đã có một bài viết luận về những vấn đề xoay quanh hệ sinh thái Ethereum cũng như lĩnh vực blockchain nói chung.

Mở đầu bài viết, Vitalik hồi tưởng về thời điểm nhiều năm trước, lúc mà quan điểm của anh là blockchain có thể giải quyết tất cả các vấn đề hiện hành. Thế nhưng bây giờ, Vitalik thừa nhận đã thay đổi suy nghĩ của bản thân, anh không kỳ vọng vào những vào “những ẩn số tiềm năng” chưa được khai phá nữa, mà thay vào đó tập trung vào những thứ đã thực sự tạo ra giá trị và sẽ phát triển ngày càng mạnh mẽ.

Sau nhiều năm thăng trầm trong ngành, nhà sáng lập Ethereum đã quan sát và phân loại ra những ứng dụng mà anh không còn lạc quan về nó nữa. Khung sườn bài viết của Vitalik gồm những thành tố: Tiền, DeFi, nhận dạng kỹ thuật số, DAO và các ứng dụng Hybrid.

https://twitter.com/x/status/1599771534003822593

Tiền: Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất​

Ở chương đầu tiên, Vitalik Buterin kể về lần tình cờ ghé một quán cà phê Argentina vào năm ngoái. Vị chủ quán nhận ra anh, Vitalik hỏi liệu anh có thể thanh toán hoá đơn bằng ETH không. Chủ quán đưa mã QR tài khoản Binance và nhà sáng lập Ethereum đã gửi 20 USD ETH từ ví Status của mình.

Tuy vậy, ví Status lúc đó chưa hỗ trợ các giao dịch EIP-1559, khiến phí gas chiếm đến 1/3 giá trị khoản thanh toán, thời gian cho một giao dịch hoàn thành mất vài phút. Vì trải nghiệm này, Vitalik kết luận giao dịch ETH đó là một điển hình cho việc tiền mã hóa không mang lại “giá trị ứng dụng”.

Đúc kết của Vitalik Buterin là nên đánh giá một ứng dụng tốt dựa trên các trải nghiệm khi đưa vào thực tế.

Nói đến stablecoin, Vitalik tin rằng loại tiền này sẽ được chấp nhận sử dụng rộng rãi. Anh đã có những nhận định chủ quan về 3 loại stablecoin phổ biến hiện tại như sau:

• Các đồng stablecoin như USDC, USDT, BUSD có thể hoạt động tốt ở hiện tại, tuy nhiên về lâu dài thì không chắc chắn được vì tính chất phụ thuôc vào chính trị và nền kinh tế vĩ mô của Mỹ.
• Các đồng stablecoi như RAI (hay còn gọi là stablecoin thuật toán, được hỗ trợ bởi một loại tiền mã hoá khác) sẽ không giữ được chốt neo giá trị và thậm chí sẽ có lãi suất âm.
• Các đồng stablecoin như DAI (hỗ trợ bởi DAO) thì có thể khả quan hơn nếu kết hợp khả năng mở rộng, đẩy mạnh tính thực tiễn trong khi vẫn giữ được tính phi tập trung.

Hãy giữ cho DeFi đơn giản ​

Đồng sáng lập Ethereum nhận định mảng DeFi đang phát triển rất mạnh mẽ sau sự kiện FTX. Song đối với anh, DeFi hiện tại như một “con quái vật thừa vốn” thông qua các hình thức yield farming không bền vững. Hiện tại, DeFi đang trong quá trình “cải tổ” và tập trung xác định lại những thứ thật sự có giá trị.

Câu hỏi về DAO​

Tại đây, Vitalik Buterin tin rằng có hai câu hỏi lớn cần trả lời:

1. Những loại cấu trúc quản trị nào có ý nghĩa và cho những trường hợp sử dụng nào?
2. Việc thực hiện các cấu trúc đó như một DAO hoặc thông qua các hợp đồng pháp lý thông thường có hợp lý không?

Vitalik Buterin từng lên tiếng phản đối hành vi đầu cơ token quản trị, khiến cán cân dân chủ không còn hiệu quả. Cơ chế đằng sau nó được hiểu là ai có càng nhiều token quản trị thì càng nắm quyền “sinh sát” trong tay. Để nêu bật vấn đề này, Vitalik đã lấy MakerDAO làm ví dụ:

“MakerDAO có tài sản thế chấp trị giá 7,8 tỷ USD, gấp hơn 17 lần vốn hóa thị trường của MKR. Do đó, nếu quyền quản trị tùy thuộc vào những người nắm giữ MKR mà không có biện pháp bảo vệ nào, thì ai đó có thể mua một nửa MKR, sử dụng số tiền đó để thao túng giá và đánh cắp một phần lớn tài sản thế chấp.”

Cuối cùng, Buterin cũng nói về một số thách thức đối với Ethereum như khả năng mở rộng, thời gian giao dịch chậm và ví không thực sự an toàn. Anh đang thảo luận để tìm ra các biện pháp cải thiện những vấn đề trên.

Sau The Merge, nâng cấp lớn tiếp theo được mong đợi từ Ethereum là hard fork Shanghai, cho phép người dùng rút Ether đã staking, dự kiến sẽ được thực hiện vào nửa sau năm 2023.

Nhân dạng kỹ thuật số​

Những mảng miếng trong hệ sinh thái Ethereum được Vitalik Buterin đánh giá tiềm năng trong tương lai còn bao gồm “Nhân dạng kỹ thuật số“, là các phương thức ứng dụng công nghệ blockchain và đặc tính bất biến dữ liệu để chứng minh danh tính, chứng thực thông tin và xác định tên tuổi.

Nhà sáng lập ETH đã nêu danh một loạt dự án Ethereum đang làm tốt điều này, bao gồm Ethereum Name Service (ENS), Sign In With Ethereum (SIWE), Proof of Humanity (PoH) và POAP.

Tuy vậy, bất cấp mà nhóm dự án trên cần giải quyết là làm sao để đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng, nhưng đồng thời phải lưu trữ dữ liệu phân tán.

Ứng dụng Hybrid​

Cuối cùng, Vitalik Buterin đã đề cập đến nhóm ứng dụng Hybird (lai tạp), là sự kết hợp giữa một giải pháp blockchain với các ứng dụng ngoài đời thật.

Nhà sáng lập Ethereum lấy ví dụ đơn giản là hoạt động bỏ phiếu, vốn cần diễn ra ngoài đời thật, song có thể ứng dụng blockchain để bảo lưu và chứng thực kết quả. Ngoài ra, các khía cạnh khác có thể áp dụng gồm kế toán doanh nghiệp, chuỗi cung ứng, theo dõi quyền truy cập và game.