Nhà môi giới là tổ chức trung gian giữa khách hàng và thị trường Ngoại hối. Nhà môi giới cung cấp cho khách hàng của mình giá niêm yết của các loại tiền tệ cũng như cơ hội giao dịch trên thị trường theo các điều khoản giao dịch đã định trước (Terms of Business).
Thông thường điều khoản giao dịch là một bản chào trong đó nhà môi giới đưa ra các điều kiện tiêu chuẩn của mình và khách hàng phải đồng ý với các điều khoản đó trước khi tiến hành giao dịch. Trong thực tế, nhà môi giới không thể có các thỏa thuận riêng với từng khách hàng về mức chênh lệch giá mua bán hay các điều kiện khác bởi một nhà môi giới phục vụ rất nhiều khách hàng và không thể thỏa thuận các điều khoản khác nhau với từng người trong số đó, bởi vậy mà Điều khoản giao dịch của một nhà môi giới thường giống nhau, ít nhất là đối với số đông khách hàng.
Một công ty môi giới hoạt động trên thị trường Ngoại hối theo ba phương thức:
1. Các lệnh giao dịch của khách hàng không được đưa trực tiếp ra thị trường
Trong trường hợp này nhà môi giới chịu toàn bộ rủi ro với hy vọng rằng khách hàng của mình sẽ thua lỗ và khoản ký quỹ của họ sẽ trở thành tài sản của công ty. Đây chỉ là hình thức bắt chước hoạt động trên thị trường thực và là một dạng lừa đảo nếu công ty thực hiện nó lại thông báo cho khách hàng của mình rằng giao dịch của họ đã được thực hiện trên thị trường thực. Các nhà môi giới hoạt động theo phương thức này có những nhược điểm gì? Thứ nhất, họ đang chơi với lửa khi tự mình gánh lấy toàn bộ rủi ro hối đoái, và sớm hay muộn cũng sẽ phải đối mặt với trường hợp khách hàng kinh doanh thành công, kiếm được những món lời lớn và vì thế làm ảnh hưởng tới khả năng tài chính của họ. Thứ hai, phương thức hoạt động này tạo ra mâu thuẫn lợi ích giữa nhà môi giới (người có lợi nhờ việc khách hàng thua lỗ) và khách hàng (người có lợi khi kinh doanh có lãi).
Vào thời kỳ đầu khi dịch vụ môi giới mới phát triển, có một cụm từ được dùng để chỉ riêng những nhà môi giới kiểu này là “kitchen broker”, nghĩa là những nhà môi giới hoạt động không chính thức và thường đăng ký dưới địa chỉ cá nhân của một trong những thành viên sáng lập. Cuối những năm 90, rất nhiều công ty cũng bắt chước hoạt động môi giới kiểu này. Họ cố gắng thu tiền ký quỹ của khách hàng thật nhanh với hy vọng rằng sớm hay muộn thì anh ta cũng sẽ thua lỗ hết tiền. Đó là lý do tại sao những công ty này luôn đưa ra cho khách hàng càng nhiều mức giá bất lợi càng tốt. Giá cả thường sẽ rất hay biến động thất thường và nhà môi giới hoặc là không thực hiện lệnh cắt lỗ cho khách hàng hoặc thực hiện ở mức giá không có lợi và cố tìm mọi cách tước đoạt tiền của khách hàng bằng hình thức lừa đảo.
Rất may là thời thế đã thay đổi, và những nhà môi giới kiểu lừa đảo như vậy đã dần dần tự hủy hoại danh tiếng và đánh mất khách hàng của mình. Hậu quả của thời kỳ phát triển bùng nổ đó đã từng khiến toàn bộ nghề môi giới nói chung bị nhiều người nhìn nhận một cách phiến diện là một nghề thiếu đạo đức. Tuy nhiên khi dịch vụ này phát triển hoàn thiện hơn, tai tiếng này đã không còn nữa. Thêm vào đó, những loại hình dịch vụ mới xuất hiện và rất nhiều nhà môi giới đã có khả năng cung cấp cho khách hàng cơ hội đặt lệnh giao dịch trực tiếp trên thị trường thực.
2. Nhà môi giới tổng hợp tất cả lệnh giao dịch của khách hàng và mở một trạng thái tổng trên thị trường thực
Đây là phương thức hoạt động phổ biến nhất và được coi như tiêu chuẩn cho các nhà môi giới Ngoại hối. Một lệnh giao dịch với khối lượng được tổng hợp từ tất cả trạng thái giao dịch của khách hàng được xác định dựa trên cơ sở chiến lược quản trị rủi ro của nhà môi giới và lệnh này sẽ được đưa ra thị trường thực thông qua một tổ chức thanh toán bù trừ (clearing company). Kết quả là:
Việc đưa lệnh giao dịch của từng khách hàng ra thị trường thực dường như là việc nhà môi giới nên làm. Tuy nhiên, phương thức hoạt động này của nhà môi giới lại không hề có lợi cho khách hàng mà ngược lại, còn gây nhiều hạn chế. Nếu nhà môi giới đưa tất cả trạng thái của khách hàng ra thị trường thực, mỗi khách hàng sẽ phải đáp ứng yêu cầu về số tiền kí quỹ cũng như khối lượng giao dịch. Các nhà kinh doanh sẽ không còn cơ hội được giao dịch với lô nhỏ hay siêu nhỏ bởi nhà môi giới sẽ không tổng hợp các lệnh giao dịch nhỏ lẻ đó lại. Thêm vào đó, tốc độ thực hiện giao dịch theo phương thức này sẽ rất chậm bởi nhà môi giới không còn đóng vai trò là bên đối ứng nữa và vì vậy, đối với từng giao dịch đơn lẻ, nhà môi giới phải tìm kiếm một bên khác sẵn sàng đóng vai trò đó trên thị trường. Quá trình này có thể mất vài giây, nhưng cũng có thể là vài phút hoặc lâu hơn. So với thời gian thông thường của một giao dịch (2-3 giây) thì đó là khoảng thời gian khá dài.
Hiểu biết đầy đủ về những điều kiện và quy định cụ thể của nhà môi giới mà bạn đã chọn lựa là rất cần thiết bởi đó sẽ là người bạn tin tưởng gửi gắm một số tiền lớn. Điều đó cũng giúp bạn hiểu và dự đoán được ứng xử của nhà môi giới trước những diễn biến khác nhau của thị trường. Một lời khuyên tốt dành cho bạn khi lựa chọn nhà môi giới là hãy tránh những công ty nhỏ, không tên tuổi, mới đi vào hoạt động song lại khẳng định với bạn rằng họ đưa tất cả lệnh giao dịch của khách hàng, bất kể khối lượng, ra thị trường thực; hoặc những công ty đưa ra nhiều điều khoản giao dịch quá có lợi cho bạn. Hãy tham khảo thêm về nội dung này ở phần “Lựa chọn nhà môi giới như thế nào?”.
Thông thường điều khoản giao dịch là một bản chào trong đó nhà môi giới đưa ra các điều kiện tiêu chuẩn của mình và khách hàng phải đồng ý với các điều khoản đó trước khi tiến hành giao dịch. Trong thực tế, nhà môi giới không thể có các thỏa thuận riêng với từng khách hàng về mức chênh lệch giá mua bán hay các điều kiện khác bởi một nhà môi giới phục vụ rất nhiều khách hàng và không thể thỏa thuận các điều khoản khác nhau với từng người trong số đó, bởi vậy mà Điều khoản giao dịch của một nhà môi giới thường giống nhau, ít nhất là đối với số đông khách hàng.
Một công ty môi giới hoạt động trên thị trường Ngoại hối theo ba phương thức:
1. Các lệnh giao dịch của khách hàng không được đưa trực tiếp ra thị trường
Trong trường hợp này nhà môi giới chịu toàn bộ rủi ro với hy vọng rằng khách hàng của mình sẽ thua lỗ và khoản ký quỹ của họ sẽ trở thành tài sản của công ty. Đây chỉ là hình thức bắt chước hoạt động trên thị trường thực và là một dạng lừa đảo nếu công ty thực hiện nó lại thông báo cho khách hàng của mình rằng giao dịch của họ đã được thực hiện trên thị trường thực. Các nhà môi giới hoạt động theo phương thức này có những nhược điểm gì? Thứ nhất, họ đang chơi với lửa khi tự mình gánh lấy toàn bộ rủi ro hối đoái, và sớm hay muộn cũng sẽ phải đối mặt với trường hợp khách hàng kinh doanh thành công, kiếm được những món lời lớn và vì thế làm ảnh hưởng tới khả năng tài chính của họ. Thứ hai, phương thức hoạt động này tạo ra mâu thuẫn lợi ích giữa nhà môi giới (người có lợi nhờ việc khách hàng thua lỗ) và khách hàng (người có lợi khi kinh doanh có lãi).
Vào thời kỳ đầu khi dịch vụ môi giới mới phát triển, có một cụm từ được dùng để chỉ riêng những nhà môi giới kiểu này là “kitchen broker”, nghĩa là những nhà môi giới hoạt động không chính thức và thường đăng ký dưới địa chỉ cá nhân của một trong những thành viên sáng lập. Cuối những năm 90, rất nhiều công ty cũng bắt chước hoạt động môi giới kiểu này. Họ cố gắng thu tiền ký quỹ của khách hàng thật nhanh với hy vọng rằng sớm hay muộn thì anh ta cũng sẽ thua lỗ hết tiền. Đó là lý do tại sao những công ty này luôn đưa ra cho khách hàng càng nhiều mức giá bất lợi càng tốt. Giá cả thường sẽ rất hay biến động thất thường và nhà môi giới hoặc là không thực hiện lệnh cắt lỗ cho khách hàng hoặc thực hiện ở mức giá không có lợi và cố tìm mọi cách tước đoạt tiền của khách hàng bằng hình thức lừa đảo.
Rất may là thời thế đã thay đổi, và những nhà môi giới kiểu lừa đảo như vậy đã dần dần tự hủy hoại danh tiếng và đánh mất khách hàng của mình. Hậu quả của thời kỳ phát triển bùng nổ đó đã từng khiến toàn bộ nghề môi giới nói chung bị nhiều người nhìn nhận một cách phiến diện là một nghề thiếu đạo đức. Tuy nhiên khi dịch vụ này phát triển hoàn thiện hơn, tai tiếng này đã không còn nữa. Thêm vào đó, những loại hình dịch vụ mới xuất hiện và rất nhiều nhà môi giới đã có khả năng cung cấp cho khách hàng cơ hội đặt lệnh giao dịch trực tiếp trên thị trường thực.
2. Nhà môi giới tổng hợp tất cả lệnh giao dịch của khách hàng và mở một trạng thái tổng trên thị trường thực
Đây là phương thức hoạt động phổ biến nhất và được coi như tiêu chuẩn cho các nhà môi giới Ngoại hối. Một lệnh giao dịch với khối lượng được tổng hợp từ tất cả trạng thái giao dịch của khách hàng được xác định dựa trên cơ sở chiến lược quản trị rủi ro của nhà môi giới và lệnh này sẽ được đưa ra thị trường thực thông qua một tổ chức thanh toán bù trừ (clearing company). Kết quả là:
- Khách hàng có thể mở các trạng thái giao dịch với giá thị trường ngay lập tức. Nó được gọi là Giao dịch thực hiện ngay vì nhà môi giới tiếp nhận lệnh của khách hàng và sau đó chuyển chúng cho một bên thứ ba.
- Khách hàng có thể giao dịch bất kỳ khối lượng nào, bao gồm cả lô nhỏ (mini-lots) và lô siêu nhỏ (macro lots). Do chỉ có một trạng thái tổng hợp được mở trên thị trường thực nên điều quan trọng với nhà môi giới là tổng khối lượng giao dịch của tất cả khách hàng trên một cặp tiền tệ chứ không phải trạng thái của một khách hàng đơn lẻ.
- Lợi nhuận của nhà môi giới không phụ thuộc vào việc khách hàng có lãi hay thua lỗ. Đây là điều kiện rất quan trọng đảm bảo tính ổn định và khách quan của nhà môi giới.
- Nhà môi giới không có mâu thuẫn lợi ích gì với khách hàng; họ chỉ quan tâm tới chất lượng dịch vụ mình cung cấp để đảm bảo uy tín với khách hàng.
Việc đưa lệnh giao dịch của từng khách hàng ra thị trường thực dường như là việc nhà môi giới nên làm. Tuy nhiên, phương thức hoạt động này của nhà môi giới lại không hề có lợi cho khách hàng mà ngược lại, còn gây nhiều hạn chế. Nếu nhà môi giới đưa tất cả trạng thái của khách hàng ra thị trường thực, mỗi khách hàng sẽ phải đáp ứng yêu cầu về số tiền kí quỹ cũng như khối lượng giao dịch. Các nhà kinh doanh sẽ không còn cơ hội được giao dịch với lô nhỏ hay siêu nhỏ bởi nhà môi giới sẽ không tổng hợp các lệnh giao dịch nhỏ lẻ đó lại. Thêm vào đó, tốc độ thực hiện giao dịch theo phương thức này sẽ rất chậm bởi nhà môi giới không còn đóng vai trò là bên đối ứng nữa và vì vậy, đối với từng giao dịch đơn lẻ, nhà môi giới phải tìm kiếm một bên khác sẵn sàng đóng vai trò đó trên thị trường. Quá trình này có thể mất vài giây, nhưng cũng có thể là vài phút hoặc lâu hơn. So với thời gian thông thường của một giao dịch (2-3 giây) thì đó là khoảng thời gian khá dài.
Hiểu biết đầy đủ về những điều kiện và quy định cụ thể của nhà môi giới mà bạn đã chọn lựa là rất cần thiết bởi đó sẽ là người bạn tin tưởng gửi gắm một số tiền lớn. Điều đó cũng giúp bạn hiểu và dự đoán được ứng xử của nhà môi giới trước những diễn biến khác nhau của thị trường. Một lời khuyên tốt dành cho bạn khi lựa chọn nhà môi giới là hãy tránh những công ty nhỏ, không tên tuổi, mới đi vào hoạt động song lại khẳng định với bạn rằng họ đưa tất cả lệnh giao dịch của khách hàng, bất kể khối lượng, ra thị trường thực; hoặc những công ty đưa ra nhiều điều khoản giao dịch quá có lợi cho bạn. Hãy tham khảo thêm về nội dung này ở phần “Lựa chọn nhà môi giới như thế nào?”.
