Trao đổi với Zing.vn, nhà báo Thomas Schueneman từ San Fransisco, khẳng định những chính sách cực đoan của đảng Cộng hòa đã tạo ra ứng cử viên tổng thống Donald Trump.
Tỷ phú Donald Trump là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa. Ảnh: Reuters
Cảm ơn Zing.vn đã cho tôi cơ hội để giải thích về hiện tượng Donald Trump và những gì đang diễn ra ở Mỹ. Đầu tiên tôi phải thừa nhận rằng tôi là người cánh tả và là một cử tri đảng Dân chủ, do đó có thể những quan điểm của tôi có phần thiên kiến.
Nhưng ngay cả các chuyên gia chính trị hàng đầu tại Mỹ cũng choáng váng trước sự trỗi dậy của Donald Trump. Và các chiến lược gia Cộng hòa (GOP) đang rất lo lắng với những gì xảy đến với đảng chính trị của họ.
Theo quan điểm của tôi và nhiều người am tường chính trị, việc ông Trump thắng liên tiếp trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa xuất phát từ chính sách của đảng Cộng hòa kể từ khi ông Obama lên nắm quyền.
Gieo gió, gặt bão
Rất nhiều nhà phân tích ở Mỹ khẳng định đảng Cộng hòa đã gieo gió thì giờ phải gặt bão. Sau khi ông Obama đắc cử, các lãnh đạo GOP áp dụng chiến thuật quyết liệt cản trở mọi chính sách của ông Obama, khiến chính phủ rơi vào bế tắc.
Việc luật bảo hiểm y tế của ông Obama được thông qua là một phép màu. Một phần của chiến thuật cản trở này là chiêu đánh vào tâm lý lo sợ, thiên kiến và thiếu hiểu biết của các cá nhân thuộc đảng Trà, chi nhánh cực đoan của đảng Cộng hòa.
Trong suốt 8 năm qua, các lãnh đạo Cộng hòa luôn hô hào chống đối ông Obama trong mọi vấn đề, thể hiện rõ sự coi thường đối với Nhà Trắng, và gieo rắc những thông điệp nhập nhằng, sai sự thật về các chính sách của ông Obama, dẫn tới tình trạng chia rẽ sâu sắc ở Washington DC.
Tất nhiên bất cứ phe phái chính trị nào cũng từng sử dụng chiêu trò đánh vào tâm lý sợ hãi, thù hằn và thiếu hiểu biết. Nhưng hai nhiệm kỳ của ông Obama là khoảng thời gian mà tình trạng này trở nên vô cùng trầm trọng.
Trước Donald Trump, đảng Cộng hòa hy vọng ứng cử viên tổng thống của họ sẽ là Jeb Bush, Marco Rubio hoặc một trong số các chính trị gia “chính thống”. Đã có thời điểm Thượng nghị sĩ Ted Cruz bị nhiều người, kể cả các nghị sĩ Cộng hòa, xem là “kẻ điên rồ” trong GOP.
Và như những gì chúng ta đã chứng kiến, Bush hụt hơi và chiến dịch tranh cử 130 triệu USD của ông ta sụp đổ. Rubio lao đao, đang cố bám trụ. Còn Cruz, từng là kẻ cực đoan (hiện vẫn bị nhiều người xem là cực đoan) trở thành niềm hi vọng duy nhất của GOP để ngăn cản Trump.
Theo tôi, Trump thu hút các phần tử cực đoan trong đảng Cộng hòa từng quyết phá hoại chính quyền Tổng thống Obama. Và hiện tại, nhóm thiểu số này bùng phát vượt ra ngoài tầm kiểm soát của GOP.
Trump là kẻ biết kích động tâm lý sợ hãi và tận dụng sự thiếu hiểu biết. Ông ta diễn trò rất giỏi. Đáng buồn là rất nhiều cử tri Mỹ phát cuồng vì thói sùng bái cá nhân. Và Trump lợi dụng điều đó rất hiệu quả. Ông ta là một doanh nhân, một nhà tiếp thị. Và ông ta đang tiếp thị thương hiệu Trump trên chính trường.
Thắng gì, thắng ai?
Bên cạnh đề xuất ngớ ngẩn là xây tường ở biên giới Mexico để chặn người nhập cư và cấm người Hồi giáo vào Mỹ, tôi chưa nghe thấy Trump đưa ra được ý tưởng chính sách hay ho nào. Chẳng có gì đáng kể cả. Ông ta nói rằng sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại và chúng tôi sẽ “chiến thắng”. Thắng cái gì và thắng ai đây?
Trump đang thu hút được giới cử tri da trắng không chấp nhận ông Obama và giờ chán ngán đảng Cộng hòa của họ. GOP không hề tưởng tượng mọi chuyện sẽ xảy ra như vậy. Ban đầu tất cả chúng tôi đều nghĩ việc Trump tranh cử chỉ là trò đùa, rằng những tuyên bố đầy thù hằn và phân biệt chủng tộc của ông ta rồi sẽ chấm dứt.
Nhưng ngược lại, chính những thông điệp cực đoan đó đã đánh trúng tâm lý của một bộ phận không nhỏ người Mỹ. Đơn giản Trump là một kẻ mị dân. Tất nhiên đảng Cộng hòa muốn ngăn chặn Trump. Họ nghi ngờ các quan điểm chính trị của ông ta. Trump có quan điểm trái ngược với rất nhiều tư tưởng chủ đạo của đảng Cộng hòa.
Điều quan trọng hơn cả là GOP không muốn Trump đoạt vé tranh cử tổng thống bởi điều đó có nghĩa là bà Hillary Clinton chắc chắn sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 8/11. Đối với GOP, việc bà Clinton vào Nhà Trắng cũng tệ hại chẳng kém gì việc ông Obama đắc cử.
Nếu Trump thực sự giành được vé của đảng Cộng hòa, thì cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ biến thành một cuộc chiến xấu xí và căng thẳng. Khi đó, Trump sẽ mở chiến dịch công kích cá nhân bà Clinton. Sẽ chẳng có tranh luận chính sách gì ở đây cả. Tất cả sẽ là một cuộc cãi vã.
Trump có cơ hội trở thành tổng thống không? Tôi thực sự lo lắng. Nhưng tôi tin rằng cử tri Mỹ đủ thông thái để hiểu nguy cơ lớn mà nước Mỹ sẽ phải đối mặt. Có thể nhiều cử tri Cộng hòa sẽ không đi bầu để phản đối Trump. Và điều đó sẽ có lợi cho bà Clinton.
Tôi rất hy vọng rằng Trump chỉ là một hiện tượng bất thường của chính trị Mỹ, một biến tướng của văn hóa Mỹ, và những phần tốt đẹp của chúng tôi, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa, sẽ chiến thắng “con quái vật” xấu xa đó.
Tỷ phú Donald Trump là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa. Ảnh: Reuters
Cảm ơn Zing.vn đã cho tôi cơ hội để giải thích về hiện tượng Donald Trump và những gì đang diễn ra ở Mỹ. Đầu tiên tôi phải thừa nhận rằng tôi là người cánh tả và là một cử tri đảng Dân chủ, do đó có thể những quan điểm của tôi có phần thiên kiến.
Nhưng ngay cả các chuyên gia chính trị hàng đầu tại Mỹ cũng choáng váng trước sự trỗi dậy của Donald Trump. Và các chiến lược gia Cộng hòa (GOP) đang rất lo lắng với những gì xảy đến với đảng chính trị của họ.
Theo quan điểm của tôi và nhiều người am tường chính trị, việc ông Trump thắng liên tiếp trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa xuất phát từ chính sách của đảng Cộng hòa kể từ khi ông Obama lên nắm quyền.
Gieo gió, gặt bão
Rất nhiều nhà phân tích ở Mỹ khẳng định đảng Cộng hòa đã gieo gió thì giờ phải gặt bão. Sau khi ông Obama đắc cử, các lãnh đạo GOP áp dụng chiến thuật quyết liệt cản trở mọi chính sách của ông Obama, khiến chính phủ rơi vào bế tắc.
Việc luật bảo hiểm y tế của ông Obama được thông qua là một phép màu. Một phần của chiến thuật cản trở này là chiêu đánh vào tâm lý lo sợ, thiên kiến và thiếu hiểu biết của các cá nhân thuộc đảng Trà, chi nhánh cực đoan của đảng Cộng hòa.
Trong suốt 8 năm qua, các lãnh đạo Cộng hòa luôn hô hào chống đối ông Obama trong mọi vấn đề, thể hiện rõ sự coi thường đối với Nhà Trắng, và gieo rắc những thông điệp nhập nhằng, sai sự thật về các chính sách của ông Obama, dẫn tới tình trạng chia rẽ sâu sắc ở Washington DC.
Tất nhiên bất cứ phe phái chính trị nào cũng từng sử dụng chiêu trò đánh vào tâm lý sợ hãi, thù hằn và thiếu hiểu biết. Nhưng hai nhiệm kỳ của ông Obama là khoảng thời gian mà tình trạng này trở nên vô cùng trầm trọng.
Trước Donald Trump, đảng Cộng hòa hy vọng ứng cử viên tổng thống của họ sẽ là Jeb Bush, Marco Rubio hoặc một trong số các chính trị gia “chính thống”. Đã có thời điểm Thượng nghị sĩ Ted Cruz bị nhiều người, kể cả các nghị sĩ Cộng hòa, xem là “kẻ điên rồ” trong GOP.
Và như những gì chúng ta đã chứng kiến, Bush hụt hơi và chiến dịch tranh cử 130 triệu USD của ông ta sụp đổ. Rubio lao đao, đang cố bám trụ. Còn Cruz, từng là kẻ cực đoan (hiện vẫn bị nhiều người xem là cực đoan) trở thành niềm hi vọng duy nhất của GOP để ngăn cản Trump.
Theo tôi, Trump thu hút các phần tử cực đoan trong đảng Cộng hòa từng quyết phá hoại chính quyền Tổng thống Obama. Và hiện tại, nhóm thiểu số này bùng phát vượt ra ngoài tầm kiểm soát của GOP.
Trump là kẻ biết kích động tâm lý sợ hãi và tận dụng sự thiếu hiểu biết. Ông ta diễn trò rất giỏi. Đáng buồn là rất nhiều cử tri Mỹ phát cuồng vì thói sùng bái cá nhân. Và Trump lợi dụng điều đó rất hiệu quả. Ông ta là một doanh nhân, một nhà tiếp thị. Và ông ta đang tiếp thị thương hiệu Trump trên chính trường.
Thắng gì, thắng ai?
Bên cạnh đề xuất ngớ ngẩn là xây tường ở biên giới Mexico để chặn người nhập cư và cấm người Hồi giáo vào Mỹ, tôi chưa nghe thấy Trump đưa ra được ý tưởng chính sách hay ho nào. Chẳng có gì đáng kể cả. Ông ta nói rằng sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại và chúng tôi sẽ “chiến thắng”. Thắng cái gì và thắng ai đây?
Trump đang thu hút được giới cử tri da trắng không chấp nhận ông Obama và giờ chán ngán đảng Cộng hòa của họ. GOP không hề tưởng tượng mọi chuyện sẽ xảy ra như vậy. Ban đầu tất cả chúng tôi đều nghĩ việc Trump tranh cử chỉ là trò đùa, rằng những tuyên bố đầy thù hằn và phân biệt chủng tộc của ông ta rồi sẽ chấm dứt.
Nhưng ngược lại, chính những thông điệp cực đoan đó đã đánh trúng tâm lý của một bộ phận không nhỏ người Mỹ. Đơn giản Trump là một kẻ mị dân. Tất nhiên đảng Cộng hòa muốn ngăn chặn Trump. Họ nghi ngờ các quan điểm chính trị của ông ta. Trump có quan điểm trái ngược với rất nhiều tư tưởng chủ đạo của đảng Cộng hòa.
Điều quan trọng hơn cả là GOP không muốn Trump đoạt vé tranh cử tổng thống bởi điều đó có nghĩa là bà Hillary Clinton chắc chắn sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 8/11. Đối với GOP, việc bà Clinton vào Nhà Trắng cũng tệ hại chẳng kém gì việc ông Obama đắc cử.
Nếu Trump thực sự giành được vé của đảng Cộng hòa, thì cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ biến thành một cuộc chiến xấu xí và căng thẳng. Khi đó, Trump sẽ mở chiến dịch công kích cá nhân bà Clinton. Sẽ chẳng có tranh luận chính sách gì ở đây cả. Tất cả sẽ là một cuộc cãi vã.
Trump có cơ hội trở thành tổng thống không? Tôi thực sự lo lắng. Nhưng tôi tin rằng cử tri Mỹ đủ thông thái để hiểu nguy cơ lớn mà nước Mỹ sẽ phải đối mặt. Có thể nhiều cử tri Cộng hòa sẽ không đi bầu để phản đối Trump. Và điều đó sẽ có lợi cho bà Clinton.
Tôi rất hy vọng rằng Trump chỉ là một hiện tượng bất thường của chính trị Mỹ, một biến tướng của văn hóa Mỹ, và những phần tốt đẹp của chúng tôi, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa, sẽ chiến thắng “con quái vật” xấu xa đó.
